Pergamon Museum

Berlin, Temmuz 2023.

 

Hayretim ve üzüntüm yıllar geçse de hiç değişmiyor. Pek çoğu bizim topraklarımızdan giden eserler, Almanya’da sergileniyor. Birkaç parça değil dev yapıların taşındığı bu müzeye eserlerin yasal olmayan yollardan getirildiği yadsınamaz bir gerçek. Nitekim Türkiye Cumhuriyeti iade konusunda yıllardır yasal yollara başvuruyor. Yıllar önce Aydın’da bir restorasyon projesi yapmıştım. O dönemde demir yolunun yapımı sırasında çıkan eserlerin ülkemizden hangi yollarla çıkarıldığı hatta güzergahın arkeolojik kazılara göre belirlendiği şeklinde pek çok bilgiye rastlamıştım. O günlerde yaşananları hayal ederek müzeyi gezdim.

 

Klasik Antik Çağlar Koleksiyonu, Eski Yakın Doğu Müzesi ve İslam Sanatı Müzesi bölümlerini barındıran müzenin adından da anlaşıldığı üzere en önemli eseri Bergama Zeus Sunağı, Bergama Athena Tapınağının Girişi ve Bergama'dan Athena Heykeli.

 

Benim ilgimi çeken bir diğer eser de aslan ve papatyanın birlikte olduğu İştar Kapısı’ydı. Hem güçlü hem de naif bu birleşim uzun uzun düşünmeme vesile oldu. İştar Kapısı, bugünkü Irak'ta bulunan eski Babil kentinin surları üzerinde, Tören Yolu denen ana caddeye açılan tuğladan yapılmış dev boyutlu kapı. M.Ö. 575'te inşa edilen kapı, Babil Kralı II. Nebukadnezar tarafından Aşk Tanrısı İştar adına yaptırılmış. Ziyaret sonrasında öğrendiğim şu bilgi de dikkatimi çekti. Yunanlılarda “ş” harfi olmadığı için İştar’a Aster (yıldız) demişler. Böylece astroloji, astronomi, astronot sözcükleri doğmuş.